32-calowe koła w MTB 2025: przewodnik
32-calowe koła w MTB 2025: przewodnik
Rok 2025 przyniósł w świecie kolarstwa górskiego jedno z najgłośniejszych zjawisk ostatnich sezonów: realne wejście 32-calowych kół do dyskusji projektantów, zespołów XC i producentów komponentów. Po prezentacjach prototypów na Taipei Cycle i Eurobike oraz debiutach opon i kół oznaczonych jako „32”, pytanie przestało być retoryczne — czy 32" to jedynie ciekawostka, czy początek nowego standardu? Decyzja UCI, potwierdzająca brak zakazu stosowania 32-calowych kół w zawodach MTB, otworzyła drogę do praktycznych testów i szybszego rozwoju rynku. Ten artykuł syntetyzuje dostępne informacje, przedstawia najważniejsze prototypy i pierwsze produkcyjne elementy, omawia konsekwencje dla geometrii i użytkowania oraz wskazuje, komu i kiedy warto rozważyć przesiadkę na „32”.
Co oznacza „32-calowe koło” w praktyce
„32-calowe” odnosi się do nominalnego zewnętrznego wymiaru koła mierzonego w calach (32 cale ≈ 812,8 mm). W praktyce rozmiar koła to kombinacja średnicy obręczy (bead seat diameter) i wysokości opony, dlatego producenci muszą opracować nowe obręcze i opony, a także zweryfikować kompatybilność z ramami i widelcami. W przeciwieństwie do 27,5" (584 mm) i 29" (622 mm), które mają ustalone wartości ETRTO, 32" wprowadza nowe wyzwania inżynierskie: większa średnica wpływa na prześwit ramy, kąt główki ramy, długość widełek i położenie suportu.
W praktycznym wymiarze oznacza to:
- większą powierzchnię styku opony z podłożem i lepsze „przejeżdżanie” przeszkód (rollover);
- wyższą prędkość maksymalną i większą stabilność przy dużych prędkościach;
- zmianę dynamiki przyspieszania — większa bezwładność (wolniejsze reakcje);
- konsekwencje dla geometrii i kompatybilności komponentów (hamulce, amortyzatory, długość korb).
UCI otwiera drzwi — co to oznacza dla zawodów i producentów
W połowie 2025 media branżowe (m.in. Mountain Bike Action i BikeRumor) poinformowały, że Międzynarodowa Unia Kolarska (UCI) nie zamierza zakazywać 32-calowych kół w konkurencjach MTB. Przedstawiciel UCI podkreślił, że MTB traktowane jest jako „laboratorium cyklistyki” i nie przewiduje się ograniczeń rozmiarów kół, przy zachowaniu obowiązujących norm bezpieczeństwa i certyfikacji. To praktyczne „zielone światło” ma kilka kluczowych konsekwencji:
- zespoły XC mogą testować i homologować rowery z 32" w warunkach wyścigowych;
- producenci będą inwestować w badania i rozwój komponentów dedykowanych temu rozmiarowi (obręcze, opony, widelce, piasty, stem-y);
- konieczność uzyskania tych samych certyfikatów bezpieczeństwa, jakie obowiązują dla innych rozmiarów (testy wytrzymałościowe obręczy, opon, widelców itd.).
Decyzja UCI nie oznacza natychmiastowej dominacji 32" — to raczej brak formalnych przeszkód do testów i wprowadzania produktów na rynek.
Kluczowe prototypy i pierwsze produkty (stan: 2025)
Rok 2025 obfitował w prototypy oraz pierwsze modele produkcyjne. Poniżej opisujemy najważniejsze z nich, z wyszczególnieniem charakteru (prototyp vs. produkcja), technologii oraz szacunkowych cen w Polsce. Gdzie produkt jest prototypem lub brak ostatecznej ceny, podajemy szacunki rynkowe.
Maxxis Aspen 32 (opona)
- Model: Maxxis Aspen 32 (wersja prototypowa, w drodze do produkcji)
- Producent/segment: Maxxis / segment mid-range → premium
- Waga i materiały: lekkie mieszanki dedykowane XC, spodziewana waga 700–900 g dla rozmiaru 2.25–2.35 (szacunek)
- Technologie: znane technologie Maxxis (np. EXO+ lub Dual Compound), zoptymalizowana konstrukcja klocków dla szybkiego toczenia i przyczepności
- Przeznaczenie: XC, szybkie ścieżki, maratony; potencjalne warianty trailowe
- Dostępne warianty: szerokości 2.1–2.4, wersje tubeless-ready
- Cena w Polsce: prototyp — brak ceny; wprowadzenie na rynek: 250–450 PLN/szt.
- Ocena praktyczna: kluczowy produkt, który może zdeterminować zainteresowanie rozmiarem 32". Maxxis ma doświadczenie w wprowadzaniu nowych rozmiarów, co budzi wysokie oczekiwania.
DirtySixer — produkcyjny hardtail 32er
- Model: DirtySixer 32" hardtail („światowy pierwszy” produkcyjny 32er hardtail)
- Producent/segment: DirtySixer / niszowy producent, skierowany do entuzjastów i early adopterów
- Waga i materiały: rama karbonowa lub profilowane aluminium, waga ramy karbonowej ~1,4–1,9 kg
- Technologie: nowa architektura tylnych widełek, dopasowana do większej średnicy kół, możliwość montażu dużych opon, przystosowanie do specyficznych długości haków i krótszych łańcuchów
- Przeznaczenie: XC, cięższe maratony, ścieżki; idealny dla wysokich zawodników szukających stabilności
- Dostępne rozmiary: standardowe XS–XL, z zaleceniem testowania ze względu na unikalne proporcje
- Cena w Polsce: 8 000–18 000 PLN za ramę lub rower kompletny, zależnie od specyfikacji
- Ocena praktyczna: ważny krok produkcyjny, umożliwia testy realnej użyteczności na szlaku i inspiruje większe marki do opracowania własnych modeli.
Faction Bike Studio — prototyp full-suspension 32
- Model: Faction Bike Studio „Project Big Ben” (full suspension 32" prototyp)
- Producent/segment: Faction Bike Studio / high-end, R&D
- Waga i materiały: karbonowy szkielet, zawieszenie zaprojektowane pod większą średnicę kół
- Technologie: przeprojektowana geometria zawieszenia, integracja z większym offsetem widelca, dostosowana progresja zawieszenia
- Przeznaczenie: XC race, wysoka prędkość, bardziej płynne trasy
- Cena: prototyp, nie dotyczy; możliwa cena produkcyjna: 20 000–40 000 PLN
- Ocena praktyczna: dowód na to, że pełne zawieszenie można zaprojektować bez kompromisów pod 32".
Bike Ahead Projekt 32 — karbonowe koło prototyp
- Model: Bike Ahead Projekt 32 (6-spoke carbon, prototyp)
- Producent/segment: Bike Ahead / prototyp, design high-end
- Waga i materiały: karbon, masa zestawu szacowana na 1500–1800 g
- Technologie: monoblok karbonowy, specyficzna liczba i profil szprych zwiększający sztywność przy większym promieniu
- Przeznaczenie: wyścigi XC, time trial, testy aerodynamiczne
- Cena w Polsce: prognozowana 8 000–18 000 PLN za komplet
- Ocena praktyczna: efektowny i technicznie zaawansowany koło, testujący wyzwania związane z większym momentem skręcającym.
BMC Project Fahrenheit / inne zespoły testujące 32"
- Model: BMC Project Fahrenheit (protótpy rozwojowe na 32")
- Producent/segment: BMC / prototypy zespołowe dla XC World Cup
- Waga i materiały: lekkie włókna, zoptymalizowana geometria
- Technologie: testy integracji, adaptowane długości korb i widełek, walidacja opon
- Przeznaczenie: zawodnicy XC World Cup testujący na torze
- Cena: prototypy zespołowe, przy masowym wdrożeniu: 20 000–50 000 PLN
- Ocena praktyczna: kluczowe — sukcesy zespołów przyspieszą adopcję 32" wśród zawodników.
Darimo — stem „meme” i części peryferyjne 32" (przykład rozwiązań)
- Model: Darimo notched super-negative stem (32-specific prototyp)
- Producent/segment: Darimo / niestandardowe części
- Waga i materiały: aluminium CNC, zaprojektowany dla właściwego kąta i prześwitu
- Technologie: zwiększony offset, wycięcia dla prowadzenia linek, lekka, wzmocniona konstrukcja
- Przeznaczenie: dopasowanie do ram 32", poprawa ergonomii kokpitu
- Cena w Polsce: 250–700 PLN
- Ocena praktyczna: sygnał, że rynek części peryferyjnych szybko się dostosowuje, co jest kluczowe dla popularności 32".
Jak 32" wpływa na geometrię i ustawienia roweru?
Przejście na większe koło to znacznie więcej niż tylko zmiana obręczy i opony; kluczowa jest całościowa zmiana geometrii i dopasowań.
Kąt główki ramy i kąt rury podsiodłowej
Większe koło zwiększa wysokość środka masy i wpływa na kąty efektywne. Producenci rekompensują to krótszym offsetem widelca, zmniejszonym kątem główki ramy lub wydłużonym reach, aby utrzymać właściwości prowadzenia.
Długość widełek i przestrzeń na oponę
Zwiększona średnica wymaga zmiany tylnej części ramy oraz przedniego trójkąta, by zapewnić odpowiedni prześwit i montaż większych opon bez ocierania podczas pracy zawieszenia.
Położenie suportu i ryzyko „pedal strike”
Większe koło może podnosić suport. Producenci balansują między niższym suportem dla stabilności a unikaniem zahaczeń. Stosuje się też krótsze korby.
Długość korb i kadencja
Zwiększona średnica koła zmienia efektywną długość dźwigni, co wymusza testowanie krótszych korb (np. 165–170 mm), aby poprawić kadencję i uniknąć zahaczeń.
Zawieszenie — progresja i charakterystyka
W rowerach full-suspension dedykowanych 32" konieczne jest przeliczenie progresji zawieszenia, by zachować efektywność pedałowania i właściwe czucie szlaku przy zmienionej charakterystyce pracy.
Zalety i wady 32" w praktyce ścieżkowej i wyścigowej
Główne zalety
- łatwiejsze pokonywanie korzeni, kamieni i nierówności (rollover);
- większa stabilność przy prędkościach, korzystna na szybkich odcinkach XC i prostych zjazdach;
- większa powierzchnia styku opony z podłożem — lepsza trakcja przy hamowaniu i przyspieszaniu;
- potencjalne korzyści aerodynamiki przy specyficznych konfiguracjach (mniejsze kąty natarcia przeszkód na koło).
Potencjalne wady
- gorsza zwrotność na ciasnych, technicznych odcinkach;
- większa bezwładność — wymaga innych strategii przyspieszania i taktyki wyścigowej;
- konieczność przebudowy geometrii — wiele gotowych ram nie pozwoli na adaptację bez kompromisów;
- wyższe koszty komponentów oraz utrudniony dostęp do serwisu we wczesnej fazie adopcji.
Dla kogo 32" ma sens — segmenty użytkowników
- Zawodnicy XC World Cup i Elite: przy pozytywnych wynikach zespołów szybko zdecydują się na testy i zastosowania wyścigowe;
- Zawodnicy maratonowi: większe koło może zapewnić lepszą efektywność na długich trasach;
- Wysocy zawodnicy (>180 cm): odnajdą ergonomiczne korzyści;
- Enduro i trailowcy skupieni na stabilności przy szybkich zjazdach — choć wymaga to dopracowania geometrii i zawieszenia.
Dla amatorów i użytkowników rekreacyjnych sensowność zmiany będzie zależeć od dostępności przystępnych cenowo komponentów oraz możliwości testów.
Standardy, certyfikacja i logistyka komponentów
Wprowadzenie nowego rozmiaru zmusza przemysł do ustalenia standardów (ETRTO, piasty, offsety) oraz testów certyfikacyjnych. Producenci obręczy muszą zapewnić kompatybilność z normami bezpieczeństwa. W Polsce importerzy i sklepy będą wymagać jasnych deklaracji zgodności oraz wyników testów wytrzymałościowych.
Serwisowanie nowego rozmiaru będzie wyzwaniem — zapasowe opony, dętki, obręcze i piasty w początkowym okresie będą trudniejsze do zdobycia, co może wpłynąć na tempo adopcji w mniej zurbanizowanych regionach.
Jak podejść do zakupu i testu 32" — praktyczny przewodnik
- Testuj przed zakupem: korzystaj z test-ride’ów organizowanych przez marki i dystrybutorów, aby poznać różnice w prowadzeniu już po kilkunastu kilometrach.
- Sprawdź kompatybilność: oceń prześwit ramy, offset widelca i położenie suportu. Montaż na istniejącej ramie może wymagać kompromisów.
- Dostosuj ustawienia: rozważ skrócenie korb, korekty wysokości kokpitu i zmiany w amortyzatorze.
- Wybierz komplet kół zoptymalizowany pod 32" zamiast dopasowywać pojedyncze komponenty.
- Myśl serwisowo: upewnij się, że dystrybutorzy oferują części zamienne i wsparcie serwisowe w Polsce.
- Zapewnij budżet na nowość — ceny karbonowych zestawów i nowych opon mogą być wyższe w początkowej fazie.
Prognozy rynkowe i trendy technologiczne powiązane z 32"
- Szybkie poszerzenie oferty opon: Maxxis jako pierwszy, a w ciągu 12–24 miesięcy także Schwalbe, Continental czy Michelin wprowadzą tubeless-ready 32";
- Zwiększona dostępność obręczy i piast: zarówno aluminiowych, jak i karbonowych, o poprawionym stosunku sztywność/waga;
- Adaptacje widelców i amortyzatorów: producenci jak Fox czy RockShox zaoferują nowe offsety i ustawienia dedykowane większemu momentowi koła;
- Wprowadzanie modeli 32" przez dużych producentów (Trek, Specialized, BMC, Canyon), szczególnie po pozytywnych wynikach zespołów;
- Standaryzacja i adopcja ETRTO, co ułatwi produkcję i kompatybilność na poziomie międzynarodowym.
Cena i dostępność w Polsce (przewidywania dla 2025–2026)
Na etapie wczesnej adopcji (2025) dostępność produktów w Polsce będzie ograniczona głównie do kilku specjalistycznych sklepów i importerów sprowadzających prototypy lub pierwsze serie. Orientacyjne ceny (szacunek 2025):
- opona Maxxis Aspen 32 i inne nowe modele: 250–450 PLN/szt.;
- zestaw kół aluminiowych 32": 2 500–5 500 PLN;
- zestaw kół karbonowych 32": 8 000–18 000 PLN;
- rama indie/small-batch 32": 8 000–18 000 PLN;
- kompletne rowery produkcyjne high-end: 20 000–50 000 PLN.
Widełki cenowe odzwierciedlają premię za innowację i koszty badawczo-rozwojowe. W miarę wzrostu podaży i standaryzacji ceny powinny stopniowo spadać.
Najczęściej zadawane pytania — szybkie odpowiedzi
- Czy powinienem od razu przejść na 32"? Nie. Tylko zawodnicy top-level z dostępem do testów zespołowych powinni eksperymentować w tej chwili. Dla większości amatorów rozsądniejszym jest czekać na szerszą ofertę i testy długoterminowe.
- Czy 32" pasuje do każdej ramy? Nie. Większość ram wymaga przebudowy geometrii i nie pomieści większego koła bez kompromisów.
- Czy opony będą droższe? Na początku tak — nowy rozmiar zwykle wiąże się z wyższymi cenami do czasu rozwoju skali produkcji.
Co obserwować w nadchodzących miesiącach
- Wyniki testów zespołów World Cup na 32" — to kluczowy wskaźnik przewag lub ograniczeń;
- Premiery produkcyjnych linii opon 32" od głównych marek (Maxxis, Schwalbe, Continental, Michelin);
- Nowe amortyzatory i widelce z offsetami i ustawieniami dedykowanymi większym kołom;
- Wprowadzenie jasnych standardów ETRTO i kompatybilnych piast, niezbędnych dla masowego rozwoju rynku.
Rekomendacje praktyczne
- Jeśli jesteś early adopterem — zacznij od testów na prototypach i produktach small-batch, pamiętaj o serwisie i zapasach części;
- Dla zawodników XC — obserwuj wyniki zespołów i testuj 32" przede wszystkim w warunkach wyścigowych, mając alternatywę 29" na techniczne trasy;
- Właściciele sklepów i serwisów powinni przygotować się technicznie i szkoleniowo na pytania o nowe kompatybilności i wpływ na geometrię;
- Rekreacyjni riderzy niech poczekają na stabilizację rynku i spadek cen; 32" ma sens dopiero przy szerokiej dostępności części i serwisu.
32-calowe koła nie są chwilową modą — to nowa granica inżynieryjna w rowerach górskich. UCI umożliwiła testy w wyścigach, a producenci dynamicznie rozwijają prototypy i pierwsze produkty. Kluczowe dla zawodników i konsumentów jest pragmatyczne podejście: testować, analizować wyniki i nie zakładać zmian bez empirycznych dowodów. Dla riderów szukających przewagi na długich, szybkich trasach XC oraz mających dostęp do testów i odpowiedni budżet, 32" może okazać się wartościowe. Dla większości najlepszą strategią pozostaje obserwacja rynku, testowanie i oczekiwanie na standaryzację oraz bardziej przystępne ceny.